Czasem warto poczytać

Warto zajrzeć w wolnej chwili do Kalendarium Poznańskiego, choćby w internecie. Znajdziemy w nim to, co dla nas oczywiste i znane, ale także i to,  o czym nie pamiętamy lub po prostu nie wiemy. Kalendarium ubogacają interesujące, nieraz  zaskakujące fotografie i grafiki.
_____________________

11 lutego . . .
__________________

1452 / Król Kazimierz Jagiellończyk wyraził zgodę na zakupienie przez miasto Poznań wsi Luboń i przeniósł ją z prawa polskiego na prawo magdeburskie.

1610 / We Fromborku zmarł Tomasz Treter, jezuita, poeta, filolog, tłumacz w służbie Stefana Batorego i Anny Jagiellonki. Urodził się w podpoznańskim Chwaliszewie. Pochodził z rodziny mieszczańskiej. Był synem introligatora Jakuba i Agnieszki z Różanowskich.
Theatrum virtutum to zbiór 105 rysunków wykonanych przez Tomasza Tretera. Przedstawiają one życie kardynała Stanisława Hozjusza. Rysunkom, wykonanym w sepii, towarzyszą wierszowane teksty sławiące życie warmińskiego biskupa. Rękopis należał do Biblioteki Ordynacji Zamojskiej i jako depozyt został przekazany po II wojnie światowej do Biblioteki Narodowej.

1815 / Na kongresie wiedeńskim powołano Wielkie Księstwo Poznańskie. Było to autonomiczne księstwo wchodzące w skład Prus (pozostające poza Związkiem Niemieckim) mające zaspokoić narodowe ambicje Polaków. Po powstaniu listopadowym w Królestwie Polskim, popartym przez Poznaniaków, autonomia Księstwa została ograniczona w 1831, a po powstaniach wielkopolskich z 1846 i 1848 całkowicie zniesiona.
Administracja pruska zmieniła nazwę na Prowincja Poznańska (Provinz Posen), ale w użyciu społeczeństwa nadal pozostawała nazwa Wielkie Księstwo Poznańskie (choć polskie elity polityczne również używały nowej nazwy), nazwa ta pozostała w pełnej tytulaturze królów Prus, a następnie cesarzy niemieckich aż do abdykacji Wilhelma II.

1882 / Urodził się Antoni Tomasz Jurasz, wybitny chirurg.
W latach 1920-1939 był profesorem uniwersytetu w Poznaniu. W 1927 roku założył czasopismo Chirurgia Kliniczna. Podczas II wony światowej przyczynił się do założenia wydziału lekarskiego na uniwersytecie w Edynburgu.

1891 / Nadburmistrzem Poznania został wybrany Richard Witting. Na początku kadencji zainicjował starania o zniesienie twierdzy poligonalnej, dzięki czemu miasto Poznań mogło w 1900 roku zwiększyć terytorium o Wildę, Łazarz, Jeżyce oraz Górczyn. Dekretem królewskim jako nadburmistrz należał do pruskiej izby panów.
Pod koniec kadencji (1902) uzyskał tytuł tajnego radcy rejencyjnego.

1919 / Powstanie Państwowej Szkoły Budownictwa w Poznaniu. Tradycje szkoły kontynuuje dziś m.in. Technikum Geodezyjno – Drogowe z ulicy Szamotulskiej.

Historia Zespołu Szkół Geodezyjno-Drogowych sięga końca XIX wieku, kiedy to powstała Szkoła Budowlana z Wydziałem drogowym. Podczas okupacji szkoła była niedostępna dla młodzieży polskiej. Po wyzwoleniu Poznania już od l kwietnia 1945 r. zainaugurowano nowy rok szkolny w państwowej Szkole Budownictwa (przy. ulicy Rybaki 17), w skład której wchodziło Państwowe Gimnazjum Drogowe oraz Państwowe Liceum Miernicze.
Wraz z rozwojem szkoły pojawiły się problemy lokalowe, które zostały radykalnie rozwiązane w 1960 r. oddaniem do użytku nowego budynku szkoły z salą gimnastyczną przy ul. Szamotulskiej 33. W tym samym roku powołano Technikum Geodezyjno-Drogowe, które powstało z połączenia Technikum Drogowego i Geodezyjnego. W 1986 r. zmieniono nazwę szkoły na obowiązującą do dziś – Zespół Szkół Geodezyjno-Drogowych w Poznaniu oraz otworzono Zasadniczą Szkołę Samochodową.

1956 / Odbyła się uroczysta akademia na której Uniwersytet Poznański otrzymał imię Adama Mickiewicza. Formalna rocznica nadania imienia przypadła 24 grudnia 1955 r, w dniu urodzin poety.
Nasz Narodowy Wieszcz zostawił w polu takie sławy komunistycznego aparatu represji jak: Józef Stalin, Julian Marchlewski czy socjalrewolucyjny działacz Marcin Kasprzak. W tej sytuacji ówczesny dziekan Wydziału Historyczno-Filozoficznego, profesor Janusz Pajewski wymyślił Mickiewicza.

[…] To rzeczywiście było nazwisko pierwszej rangi, tym bardziej że 1955 rok był rokiem mickiewiczowskim. Obchodzono hucznie stulecie śmierci poety. Kandydatura uzyskała zielone światło od partii. Jako propozycja Rady Wydziału Historyczno-Filozoficznego stanęła na Senacie Uczelni. I tutaj profesor Pajewski wspominał, że ku jego zaskoczeniu opory pojawiły się ze strony polonistów […] – relacjonował historyk profesor Tomasz Schramm.

____________________

Widok z Wildy, w kierunku dzisiejszej ulicy Półwiejskiej, pośrodku wałów znajdowała się Brama Wildecka, po lewej dziś znajduje się  biurowiec Andersia.
fot: fotopolska

(otwórz)

---

11 lutego . . .

660 p.n.e. / Legendarny Jimmu Tenno wstąpił na tron Japonii. To wydarzenie uważa się za początek państwa japońskiego.

1454 / Komtur zamkowy Pfersfelder przekazał cały zamek Radzie gdańskiej. Zakończył się okres panowania Krzyżaków w Gdańsku po 145 latach i 3 miesiącach.

1650 / Zmarł Rene Deskartes – Kartezjusz – francuski, matematyk i filozof. Przedstawiciel racjonalizmu, uważany za ojca nowożytnej kultury umysłowej. Autor sentencji “Myślę, więc jestem”.

1800 / Urodził się William Talbot, chemik brytyjski, odkrywca pierwszej fotograficznej techniki: negatyw – pozytyw.

1809 / Robert Fulton opatentował statek parowy.

1821 / Urodził się Auguste Mariette, francuski egiptolog (16.12.1942 roku wykopał Sphinxa).

1847 / Urodził się Thomas Alva Edison, amerykański naukowiec i wynalazca. Opatentował ponad 1000 wynalazków m.in. fonograf, żarówkę elektryczną, kineskop Zmarł 18 października 1931 roku.

1858 / Pasterce Bernadecie w Lourdes we Francji ukazała się Matka Boska.

1928 / W Wielkiej Brytanii w Wolverhampton (West Midlands) zaczęła działać pierwsza na świecie sygnalizacja świetlna.

1929 / Rząd włoski i Stolica Apostolska zawarły tzw. Traktaty laterańskie. Na ich mocy rząd uznał religię katolicką za panującą w kraju, a papieża za suwerennego władcę wydzielonej części Rzymu – Państwa Watykańskiego. Jednocześnie podpisano konkordat, regulujący stosunki kościelne w królestwie włoskim.

1945 / Zakończyła się konferencja Wielkiej Trójki w Jałcie z udziałem Churchilla, Stalina i Roosevelta. Postanowiono na niej utworzyć Organizację Narodów Zjednoczonych, a także ustalono podział stref wpływów po zakończeniu II wojny światowej.

1972 / W 9 dniu Igrzysk Olimpijskich w Sapporo 19 letni polski skoczek Wojciech Fortuna swoim skokiem, za który otrzymał notę 219,9 punktu zdobył złoty medal. Był to 100 medal olimpijski dla Polski.

1990 / Po 25 latach izolacji na wolność wyszedł Nelson Mandela, przeciwnik apartheidu, późniejszy prezydent RPA.

Na podstawie Kalendarium Poznańskiego

admin