Dwudziestego trzeciego listopada 1958 roku w Poznaniu, w jednej z kamienic przy ul. Wielkiej na Starym Mieście działalność rozpoczął klub „Od nowa”.
Po likwidacji wychodzącego w Warszawie studenckiego tygodnika „Po Prostu”, który był główną trybuną przygotowań do polskiej odwilży politycznej Października – 1956 – pojawił się studencki tygodnik „Od nowa” – klub tym samym stał się klubem redakcji ogólnopolskiego tygodnia wydawanego w Warszawie. Podobne kluby redakcja zakładała w całej Polsce, najdłużej funkcjonowały w Poznaniu i w Toruniu.
Wcześniej funkcjonowała tam otwarta na fali przemian 1956 roku studencka klubokawiarnia Nawojka. „Od nowa” już wkrótce cieszyła się wielką popularnością, stała się miejscem wymiany poglądów, dyskusji i prezentacji twórczości młodych pisarzy, poetów, publicystów, malarzy, rzeźbiarzy, architektów i muzyków, a na spotkania i prelekcje zapraszano wybitnych twórców.
Gościli tu m.in.: Kazimiera Iłłakowiczówna, Jerzy Grotowski, Miron Białoszewski, Gustaw Holoubek, Adam Hanuszkiewicz, Jacek Woszczerowicz, Kazimierz Dejmek z zespołem Teatru Narodowego, Antoni Słonimski, Stanisław Lem, Julian Przyboś, Jarosław Iwaszkiewicz.
W klubie działały zespoły teatralne i kabarety. Odbywały się Turnieje Jednego Wiersza towarzyszące Poznańskiej Jesieni Poetyckiej zainicjowanej przez poznańską grupę literacką Wierzbak, przy Wielkiej debiutowała grupa poetycka Próby z Ryszardem Krynickim i Stanisławem Barańczakiem, a także prezentowali się młodzi jazzmani: Krzysztof Komeda, Jan Ptaszyn Wróblewski, Jerzy Milian, Włodzimierz Nahorny i Tomasz Stańko. Z inicjatywy Roberta Satanowskiego w klubie rozpoczęło działalność Towarzystwo Przyjaciół Opery, Jacek Jaroszyk prowadził Studyjny Ośrodek Filmowy, teatr popularyzowała Wszechnica Teatralna Zbigniewa Osińskiego, a w soboty i niedziele odbywały się wieczorki taneczne Niezwykłym zjawiskiem był czytany dwutygodnik kulturalno-społeczny „Struktury” Jacka Juszczyka. W piwnicy klubu funkcjonowała Galeria odNOWA, która promowała nowatorskie tendencje w sztuce oraz umożliwiała studentom i absolwentom uczelni plastycznych prezentację własnej twórczości.
Z „Od nową” wiążą się nazwiska tak ważnych dla kultury Poznania osób, jak: Tadeusz Dębski, Eugeniusz Mielcarek, Ryszard Danecki, Stefam Mroczkowski, Ryszard Podlewski, Adam Kochanowski, Sławomir Pietras, Andrzej Matuszewski i wielu innych.
Działalność klubu i galerii w lokalu przy ul. Wielkiej zakończył Bal Agonalny zorganizowany 29 sierpnia 1970 roku. Zamknął się wówczas ważny i bogaty etap w dziejach poznańskiej kultury studenckiej.
[Źródła: Magdalena Grzelak-Grosz / nota na stronie Cyryl.poznan.pl, Ryszard Danecki, Od Smakosza do Fregaty. Na szlaku poznańskiej cyganerii artystycznej, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 2010]
na podstawie: Kalendarium Poznańskie LepszyPoznań.pl
admin